Ο Κάτω Πύργος είναι το κεφαλοχώρι της Τηλλυρίας. Είναι χτισμένος στους βορεινούς πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους, στην πιο μεγάλη και όμορφη κοιλάδα της περιοχής, κατά μήκος μιας απαράμιλλης κρυστάλλινης παραλίας, και η ονομασία του προήλθε από το «Τρουλλί», ένα μικρό κτίσμα πάνω σ’ έναν παραθαλάσσιο λόφο που δεσπόζει της περιοχής και φαίνεται σαν πύργος. Στην πραγματικότητα το «Τρουλλί», ήταν παρατηρητήριο κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας και εδώ και λίγες μέρες άρχισαν τα έργα από το Τμήμα Αρχαιοτήτων Λευκωσίας για την αναπαλαίωσή του.
Η Κοινότητα ανήκει στην επαρχία Λευκωσίας και απέχει απ’ αυτήν περίπου 70 χιλιόμετρα, σχεδόν μια ώρα. Από την Πάφο η απόσταση είναι 80 περίπου χιλιόμετρα, ενώ από την Πόλη Χρυσοχούς απέχει περίπου πενήντα λεπτά.
Η Κοινότητα έχει περίπου 1500 κατοίκους ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στο χωριό διαμένουν και αρκετοί παραθεριστές. Ειδικότερα το καλοκαίρι πολλοί ξένοι τουρίστες και Κύπριοι, έρχονται στον Πύργο να απολαύσουν την πεντακάθαρη θάλασσά μας, τον βουνίσιο και συνάμα θαλασσινό αέρα, το ολόφρεσκο ψάρι και την πατροπαράδοτη φιλοξενία των κατοίκων. Υπάρχουν αρκετές σύγχρονες και άρτια εξοπλισμένες ξενοδοχειακές μονάδες κατά μήκος της παραλίας που μπορούν να φιλοξενήσουν αρκετούς ξένους επισκέπτες, όπως το «Πύργος», το «Πυργιάνα», το «Τήλος» και το «Ιφιγένεια». Επίσης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, Ιούλιο και Αύγουστο παρουσιάζονται μουσικοχορευτικές βραδιές με πλούσιο πρόγραμμα στην Πλατεία και στο Αλιευτικό Καταφύγιο, οι οποίες διοργανώνονται από το Κοινοτικό Συμβούλιο Κάτω Πύργου.
Καρδιά της Κοινότητά μας, είναι η πλατεία του χωριού, στην οποία είναι φυτεμένος ένας υπεραιωνόβιος υψικάρηνος Δρυς. Είναι το επιβλητικό στολίδι και το καμάρι της περιοχή μας. Είναι 110 χρονών, φυτεύτηκε το 1898 και έχει ύψος 20 μέτρα και περιφέρεια 425 εκατοστόμετρα. Επίσης διαθέτει ένα ωραιότατο κοινοτικό πάρκο, Νοσοκομείο, νυχτερινά κέντρα και όλες τις κυβερνητικές υπηρεσίες.
Το χωριό διακρίνεται για το ωραίο κλίμα του, στο οποίο ευδοκιμούν πολλά φρουτόδεντρα. Φημίζεται για τα ροδάκινα, τα λεμόνια, τα πορτοκάλια, τα μανταρίνια κι ένα σωρό άλλα φρούτα και λαχανικά. Είναι επίσης γνωστό το χωριό μας για τα σύκα του, τόσο τα φρέσκα όσο και τα παστά. Ταυτόχρονα, ο Πύργος φημίζεται για την ενασχόληση των κατοίκων με μια παραδοσιακή ασχολία τα κάρβουνα, τα οποία είναι αναμφίβολα τα πιο γνωστά σ’ όλη την Κύπρο.
Επίσης υπάρχουν δύο ιεροί ναοί. Ο παλαιός ναός αφιερωμένος στην Αγία Ειρήνη και ο νέος ναός μας στον Άγιο Κωνσταντίνο και στην Αγία Ελένη. Παρεκκλήσια της περιοχής είναι ο Άγιος Στυλιανός, η Παναγία η Γαλόκτιστη και ο Προφήτης Ηλίας τα οποία είναι χτισμένα σ’ ένα όμορφο φυσικό περιβάλλον.
Αρχαιολογικές ανασκαφές
Έγιναν αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργήθηκαν στον Πύργο Τηλλυρίας και έφεραν στο φως μια σειρά από ευρήματα της μεσαιωνικής περιόδου, όπως μέρη μεσαιωνικού κτιρίου, τάφους αλλά και κινητά ευρήματα, όπως ένας σταυρός και μια καρφίτσα φτιαγμένα από ορείχαλκο. Επίσης βρέθηκαν κεραμικά και μεταλλικά αντικείμενα όπως πήλινα αγγεία, ένα δακτυλίδι με εγχάρακτη διακόσμηση και νομίσματα. Επιπρόσθετα στο χωριό και συγκεκριμένα στην τοποθεσία «Κοιλάδα-Παλιάλωνα», ανασκαφές αποκάλυψαν τάφους που ανάγονται στην ελληνιστική περίοδο και χρησιμοποιούνταν μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους ίσως και αργότερα. Σημαντική υπήρξε η οικονομική συμβολή της Ιεράς Μητρόπολης Κύκκου στη διενέργηση των αρχαιολογικών ανασκαφών.
Εκπαίδευση
Στον Πύργο Τηλλυρίας λειτουργούν Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο και Γυμνάσιο-Λύκειο. Στο Δημοτικό Σχολείο φοιτούν σήμερα τριάντα έξι μαθητές, στο Νηπιαγωγείο φοιτούν δεκατρείς, ενώ στο Γυμνάσιο-Λύκειο φοιτούν πενήντα έξι μαθητές. Τόσο το Νηπιαγωγείο όσο και το Δημοτικό και το Γυμνάσιο-Λύκειο έχουν ανεγερθεί πλήρως, σύμφωνα με τους κανονισμούς του Υπουργείο Παιδείας και είναι άρτια εξοπλισμένα.
Η φιλόξενη πρόσκληση προς όλους είναι να επισκεφθούν τον Κάτω Πύργο Τηλλυρίας και να απολαύσουν τη μοναδική και σπάνια μαγεία συνδυασμού θάλασσας και βουνού αλλά και την αμίμητη, εγκάρδια φιλοξενία των κατοίκων.
Πηγές:
Αρχείο Κοινοτικού Συμβουλίου
«Αρχαιολογική Ανασκαφή στον Πύργο Τηλλυρίας», Ενατενίσεις-Περιοδική Έκδοση Μητροπόλεως Κύκκου & Τηλλυρίας
Στυλιανός Περδίκης, «Δεύτερη Ανασκαφική Περίοδος στην Τοποθεσία ‘Αυλή’ στον Πάνω Πύργο Τηλλυρίας», Ενατενίσεις-Περιοδική Έκδοση Μητροπόλεως Κύκκου και Τηλλυρίας, τεύχος 7.
|
